سبکشناسی آثار ادبی را در سه سطح زبانی، ادبی و فکری مورد مطالعه قرار میدهد. در این پژوهش برای شناسایی ویژگیهای سبکی شعر دهخدا، دیوان اشعارش مورد مطالعه قرار گرفته و پس از استخراج شاخصهای سبکی به طبقهبندی آنها پرداختهایم. یافتهها نشان میدهد که اشعار دهخدا را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: اول شعرهایی که از نظر زبان، مضمون و قالب سنتی هستند و با معیارهای کلاسیک منطبقند. دوم شعرهای اجتماعی که با جریان اصلی شعر مشروطه هماهنگند و معمولا در قالب مُسمّط و مستزاد، با زبانی ساده و عامیانه به موضوعات اجتماعی پرداختهاند. از نظر زبان دهخدا هم از زبان فارسی کهن و هم از زبان فارسی معاصر بهره بردهاست. از نظر ادبی هم غالب شعرها تابع همان بلاغت سنتی است و به جز شعر "یادآر ز شمع مرده یاد آر" هیچ نوآوری در حوزهی بلاغت ندارد.
|