نویسندگان

چکیده مقاله

پرداختن به معانی لغات و کلمات از مهم‌ترین بخش‌های درک و دریافت متن است. این زمینه در نزد قدما و دانشمندان جدید از اهمیت زیادی برخوردار بوده؛ به‌طوری که دانشی با عنوان «فقه‌اللغه» یا فیلولوژی در این زمینه ایجاد شده است. متون کهن گنجینه‌ی ارزشمندی از واژگان و معانی آنهاست. در این میان، شاهنامه با توجه به قدمت آن، بهره‌گیری از منابعی قدیم‌تر و حجم زیاد آن منبعی بسیار نفیس برای موضوع لغت‌شناسی محسوب می‌شود. در این مقاله به بررسی معانی مختلف واژه‌ی مشهور و متداول «بازی» در شاهنامه فردوسی پرداخته می‌شود. در این راستا، ابتدا شواهد شعری و ابیات استخراج و سپس دسته‌بندی شد. نتایج بررسی نشان داد که فردوسی واژه «بازی» را به چهار معنای: نیرنگ و فریب؛ سهل ‌انگاشتن و به‌شوخی‌گرفتن؛ پوچی و بازیچگی؛ و بازی و سرگرمی آورده است. معنای اخیر خود شامل دو نوع بازی و سرگرمی کودکان و بازی بزرگسالان می‌شود که دارای دو کارکرد متفاوت هستند.