نویسندگان

چکیده مقاله

مقاله‌ی حاضر به بررسی چگونگی ظهور پیر و اشکال مختلف آن در کتاب کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار نوشته‌ی روزبهان بقلی شیرازی عارف قرن ششم ه.ق اختصاص دارد. داستان‌های این کتاب در قالبی تمثیلی و با استفاده از عناصر اسطوره‌ای و روایات متون مقدس در ضمیر ناخودآگاه نویسنده پرورده شده و نهایتا در فضایی رمزآمیز برای بیان آموزه‌های عرفانی وی به‌کار رفته است. پیر یا راهنما یکی از شخصیت‌های بارز رمزی این کتاب است که روزبهان آن‌ را به اشکالی چون ظهور پیامبران و مرشدان و یا در هیأت موجودی که سالک را در مسیر سفر، ارشاد و هدایت می‌کند و او را به سرمنزل مقصود رهنمون می‌سازد، آفریده است. بنابر قرائن درون‌متنی این توصیفات همگی به منظور ایجاد فضایی تشرّف‌آمیز برای رودررویی «منِ» عارف یا سالک با خویشتن خود و اتّصال او با حقّ به کار رفته است.