مولانا معراج العاشقین يكي از نسخ مهم عرفاني سید احمد خواجگي كاساني، عارف قرن دهم هجري است. مسائل عرفاني مطرح شده در آثار وي، آن هم به سبك زباني و بياني خاص، اهميت بررسي رسالههاي وي را در شناخت بهتر طريقة نقشبنديه دوچندان ميكند. در اين مقاله كوشش شده است تا پس از تصحيح نسخة معراج العاشقین، بر اساس نسخه اساس ۱۰۵۶۰ مجلس، ويژگيهاي سبكي آن به صورت سبكشناسي لايهاي در چهار سطح آوایی، زباني، بلاغي و محتوايي به شيوة توصيفي ـ تحليلي بررسي شوند.در معراج العاشقین برخی از ويژگيهاي سبكي به ويژه در سطح زباني برجستگی بیشتری دارد؛ مثلاً کاربرد برخی واژگان محلی، استفاده از «مر» بیش از مفعول به شیوۀ سبک خراسانی، استفاده از جملات عربی در کنار جملات فارسی. درلاية بلاغي، تکرار و تشبیه اضافی برای بیان اندیشه ها و مفاهیم انتزاعی عرفانی كاربرد بيشتري دارند. همچنین در لاية محتوايي، مضاميني چون عشق، هدف خلقت از آفرینش و فناي في الله مطرح شده است.
|