|
در میان مقاطع تحصیلی، دورۀ متوسّطه از اهمّیّت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا در این برهه از زمان، دانش‌آموزان افزون بر ورود به مقطع جدید، به لحاظ رشد عاطفی، اخلاقی و اجتماعی نیز در مرحلۀ جدیدی قرار می‌گیرند. ادبیّات فارسی از درس های مهم در این مقطع است. از این رو، تدوین برنامۀ درسی کتاب‌های فارسی در چهارچوب اهدافی که مخاطب را به سوی آنها سوق می‌دهد، در اولویّت برنامه ریزان قرار دارد. یکی از انواع برنامه‌های درسی، برنامۀ درسی پوچ و زائد است که نشان می‌دهد مؤلّفان برنامۀ درسی تا چه اندازه در تدوین آن موفق عمل کرده اند. نظر به اهمّیّت این دو نوع برنامۀ درسی و نیز جایگاه ویژۀ ادبیّات فارسی در مقطع متوسّطه، در پژوهش حاضر که با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است، به تحلیل کتاب فارسی پایۀ هشتم بر اساس مبانی برنامۀ درسی پوچ و زائد پرداخته می شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بیشتر مباحث درسی این کتاب پس از بررسی سه قلمرو زبانی (سطوح واژگانی و دستوری)، ادبی (سطوح آوایی، بیان، بدیع و معانی) و فکری در زمرۀ برنامۀ درس زائد قرار می‌گیرند. همچنین، درس های محدودی را باید برنامۀ درسی پوچ به حساب آورد. مهم ترین عاملی که زائد بودن دروس را ثابت می کند، عبارت است از: کاربرد واژگان ثقیل عربی، استفاده از ساخت کهن، متروک و نامأنوس بعضی از اصطلاحات و کلمات.
|
