یکی از دردهای محمود و مذموم در دستگاه فکری مولوی، درد حرص است، مولوی با توجه به وجه رحمانی انسان، درد حرص محمود را باعث دوام و قوام این عالم، موجب به فعلّیت درآمدن استعدادهای بالقوه آدمی و فراهم شدن زمینههای رشد و شکوفایی مادی و معنوی انسان میداند. در نقطۀ مقابل با توجّه به وجه شیطانی انسان، درد حرص مذموم را موجب عدم اعتدال شخصیت، مایۀ هلاکت و نابودی، پوشانندۀ حقیقت و ضد عقلانیت معرفی میکند. لذا این مقاله به روش تحلیلی به واکاوی قوه حرص در اندیشه مولوی میپردازد؛ با این نتیجه که مولوی تحت تأثیر آموزههای قرآنی، قوه حرص در نهاد آدمی را نیروی انگیزشی خدادادی میداند که انسانها باید ضمن ایجاد تعادل بین دو ساحت خویش، قوه حرص را تصعید ببخشند و به مجاری امور متعالی همچون: عشق، ایثار، کارهای خیر و .... هدایت کنند تا زمینه صعود روحانی و معنوی خود را فراهم آورند.
|