نویسندگان

چکیده مقاله

یکی از مهمترین رویکردهای ارتباطی در آثار ادبی و هنری، استفاده از روش غیرکلامی با تأکید بر فراگرد حواس می‌باشد. این موضوع جهت غنای هرچه بیشتر آثار ادبی، تأثیرگذاری عمیق‌تر بر مخاطبین و نهایتاً پنداری چندوجهی از مضامین و محتوای مورد نظر نویسنده یا شاعر مورد استفاده قرار می‌گیرد. مسألة مهم، فهم پدیدارهای ادبی با استفاده از ارتباط غیرکلامی موجود در اشعار شاعران است، به دیگر سخن، این موضوع که شاعران از ارتباطات غیرکلامی با چه قصد و منظور و نیز جهت القاء چه مفاهیم و مضامینی بهره برده‌اند، حائز اهمّیّت است. بر این اساس، در پژوهش حاضر تلاش نویسندگان ارائه پاسخی مستدل به این سوال است که ارتباطات غیرکلامی موجود در غزلیات عرفی شیرازی شامل چند بخش یا گفتمان اصلی است؟ و در ادامه تأکید اصلی عرفی بر کدام گفتمان بوده است؟ فرضیة پژوهش تأکیدی است بر این موضوع که عرفی با استفاده از فراگرد حواس، از ارتباطات غیرکلامی در سه گفتمان اصلی بهره برده است. یافته‌های پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، بهره‌گیری از تئوری سمبولیسم اجتماعی و منابع کتابخانه‌ای نشان داد در غزلیات عرفی، فراگرد حواس با تأکید بر ارتباط غیرکلامی به سه گفتمان اصلی حواس ظاهری، حواس باطنی و حس لذت طلبی تقسیم می¬شوند که هر یک دارای خرده گفتمان‌های دیگری نیز می‌باشند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیشترین بسامد به ترتیب به حواس باطنی، حواس ظاهری و حس قدرت طلبی تعلق دارد.